Tại trường đại học nơi tôi đang công tác, sinh viên có cơ hội đi du học ngắn hạn, khoảng một kỳ học hoặc một mùa hè. Mấy năm gần đây, trường tổ chức các chương trình du học ở một số nước Châu Âu và Nam Mỹ. Tuần trước, một sinh viên chia sẻ với tôi rằng, em đang rất háo hức chuẩn bị đi học ở Hy Lạp. Em hỏi tôi làm sao để tận dụng tối đa khoảng thời gian ở Hy Lạp.
Bài viết tuần này được lấy cảm hứng từ cuộc trò chuyện của tôi với em sinh viên đó. Bài viết chia sẻ 10 điều bạn nên làm để có được những kỷ niệm và trải nghiệm đẹp và đáng nhớ nhất khi đi du học, đặc biệt là nếu bạn chỉ đi học ngắn hạn.
1. Coi trọng việc học
Tôi biết nhiều bạn đi du học với mong muốn được đi du lịch và tìm hiểu một nền văn hóa mới. Tuy nhiên, nếu có cơ hội đi học ở nước ngoài, ta nên cố gắng tận dụng tối đa nền giáo dục của nước đó, và đặt việc học tập lên hàng đầu. Trước tiên, hãy tìm hiểu xem triết lý và điểm mạnh giáo dục của nước sở tại là gì. Dù bạn đi học ở một nước Châu Âu, Châu Á, hay Trung Đông, nước nào cũng có những điểm đặc biệt riêng về giáo dục.
Dù bạn có mải mê tìm hiểu đất nước mới, cũng đừng quên lên lớp thường xuyên, và tham gia tích cực vào các buổi thảo luận và hoạt động của lớp. Hãy tìm cơ hội để xây dựng mối quan hệ tốt với các giáo sư và bạn bè trong lớp. Hãy luôn tìm cách để học hỏi được nhiều nhất từ các giáo sư.
2. Kết bạn với các sinh viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau
Khi mới đi du học, ta thường thích giao lưu, trò chuyện với những người bạn đến từ Việt Nam. Nhưng nếu bạn chỉ đi du học ngắn hạn (1-2 năm hoặc thậm chí ngắn hơn), hãy tìm cơ hội để kết bạn với những sinh viên đến từ nhiều quốc gia khác nhau.
Xây dựng mối quan hệ với bạn bè đến từ năm châu có rất nhiều lợi ích. Thứ nhất, bạn có cơ hội thực hành tiếng Anh, đặc biệt là kỹ năng nghe. Bạn sẽ học được cách nghe hiểu nhiều âm giọng khác nhau.
Thứ 2, bạn sẽ nhận ra rằng, rất nhiều định kiến, thành kiến về người nước ngoài, đặc biệt là những người đến từ các nước mà ta cho là “kém phát triển” hơn Việt Nam như Châu Phi hay Trung Đông là không hoàn toàn đúng. Bạn sẽ học được cách tôn trọng sự đa dạng của thế giới này.
Thứ 3, có nhiều bạn bè ở nhiều quốc gia còn giúp bạn tiết kiệm chi phí khi đi du lịch nữa đấy. Tôi vẫn nhớ chuyến thăm nước Ý mùa hè năm 2014. Vì có bạn bè ở nhiều thành phố khác nhau nên tôi có thể đến thăm nhiều địa điểm đậm đà bản sắc văn hóa Ý với chi phí rất vừa phải.
3. Hòa nhập vào văn hóa bản địa
Mặc dù, việc học là quan trọng nhất, bạn cùng đừng quên tìm hiểu văn hóa của nước sở tại nhé. Có rất nhiều cách để hiểu hơn về văn hóa của một quốc gia: đọc sách, đi thăm viện bảo tàng và các địa điểm văn hóa lịch sử quan trọng, trò chuyện với người bản xứ, và sống cùng gia đình người bản ngữ.
Nếu việc học quá bận rộn, bạn có thể tham gia các hoạt động văn hóa của nước sở tại vào cuối tuần hoặc các ngày nghỉ lễ. Nhiều người thích đi tham quan những thành phố lớn, hiện đại, ngắm nhìn những tòa nhà cao tầng chọc trời, nhưng tôi nghĩ rằng, để thật sự hiểu về văn hóa của một quốc gia, ta nên dành thời gian đến thăm khu vực nông thôn, và những thành phố nhỏ.
Kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi khi học ở Anh là đón giáng sinh cùng gia đình một bác người Anh ở thành phố Chichester, một thành phố nhỏ yên bình gần Brighton. Khi chia sẻ với bác ấy rằng, tôi tìm được một công việc ngắn hạn sau khi tốt nghiệp, bác đã không ngần ngại mời tôi đến ở cùng gia đình bác. Đến giờ, tôi vẫn thỉnh thoảng liên lạc và cập nhật tình hình cuộc sống với bác.
4. Ghi lại cuộc sống ở nước ngoài
Điều tôi tiếc nhất khi lần đầu đi du học là đã không ghi lại hành trình và trải nghiệm hàng ngày. Nếu có thể, hãy mở một blog và chia sẻ hành trình của bạn. Viết blog không chỉ giúp bạn lưu giữ kỷ niệm mà còn có thể cung cấp thông tin hữu ích cho cộng đồng nữa đấy.
Nếu bạn ngại chia sẻ những gì mình viết cho mọi người hoặc quá bận rộn để viết nhiều, hãy thử dùng sản phẩm “One Line A Day Journal”.
Mỗi một trang của cuốn One Line A Day sẽ cho phép bạn ghi lại một cách ngắn gọn những sự kiện quan trọng của một ngày nhất định, trong vòng năm năm. Điều tuyệt vời là, bạn chỉ có thể có đủ chỗ để viết 2-3 câu cho mỗi năm, vì vậy bạn phải lựa chọn viết lại những sự kiện đáng nhớ nhất trong ngày.
Tôi đã dùng cuốn nhật ký này 3 năm rồi và thật sự rất hài lòng. Mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, tôi dành ra khoảng 5 phút viết lại 2-3 sự kiện đáng nhớ nhất của ngày. Tôi có thể đọc lại những gì xảy ra vào đúng ngày này của những năm trước. Thật sự rất thú vị!
Ví dụ, vào ngày 9/10/2020, tôi viết rằng tôi và bạn đồng hành đi thăm công viên quốc gia Joshua Tree ở California và ăn tối ở một quán Mexico rất ngon.
Vào ngày 9/10/2021, tôi viết, Bí Ngô đã ra đời được hai tuần, nàng dạy ăn đêm 3 lần. Lần nào ăn xong, bố quấn chặt và đặt nàng vào cũi là nàng tự ngủ lại.
Vào ngày 9/10/2022, tôi viết, Bí Ngô đã vịn tường đi quanh nhà được rồi. Buổi chiều, cả nhà đi ăn tối ở BJ, nàng rất thích đồ ăn.
5. Thích nghi với nền văn hóa mới
Khi sống lâu ở một môi trường, ta thường ít khi để ý đến những giá trị, niềm tin của bản thân cũng như cộng đồng của môi trường đó.
Nhưng khi sống ở nước ngoài và thích nghi với nền văn hóa mới, bạn sẽ có cơ hội xem xét các giá trị, giả định và niềm tin của bản thân và khám phá xem chúng đang bị thử thách như thế nào bởi những trải nghiệm mới của bạn. Hãy ghi lại những thay đổi trong nhận thức, quan điểm, niềm tin, và giá trị mà bản thân theo đuổi, và những bài học mà bạn học được từ những đổi thay ấy.
6. Luôn giữ bản thân bận rộn để giảm cảm giác nhớ nhà
Đừng dành quá nhiều thời gian một mình trong phòng, trò chuyện với bạn bè và gia đình ở nhà. Hãy đi ra ngoài, khám phá thành phố và đất nước mới của bạn. Tích cực đăng ký tham gia các hoạt động do trường tổ chức hoặc các hoạt động do bạn bè lên kế hoạch.
Cuối cùng thì bạn cũng sẽ về nước, nhưng bạn chỉ có thể trải nghiệm thời gian du học của mình ngay tại đây và ngay bây giờ!
7. Đặt mục tiêu và lập kế hoạch để đạt được mục tiêu đó
Tại sao bạn muốn đi du học? Bạn muốn đạt được gì và trải nghiệm điều gì? Hãy dành một chút thời gian để suy nghĩ thật kỹ về mục tiêu của bạn. Nếu mục tiêu của bạn là cải thiện CV và học một vài năm tại một ngôi trường tốt nhất có thể, lựa chọn và trải nghiệm của bạn sẽ khác rất nhiều so với việc bạn chỉ muốn vui chơi và ngắm nhìn thế giới.
Luôn nghĩ về mục tiêu của bạn khi ở nước ngoài và nghĩ về cách bạn sẽ đạt được chúng. Nếu không có kế hoạch cụ thể, thời gian sẽ trôi qua một cách nhanh chóng và vô ích. Đến khi bạn muốn bắt tay vào thực hiện một dự định nào đó thì có thể đã đến lúc phải về nhà.
8. Mua trải nghiệm thay vì mua đồ
Tiêu tiền như thế nào là lựa chọn của mỗi cá nhân. Khi đi du học, có người muốn tiêu tiền vào đồ đạc như quần áo, mỹ phẩm, giày dép, có người thích dùng tiền để mua trải nghiệm như đi du lịch, đi bảo tàng, và tham gia vào các hoạt động văn hóa khác.
Bản thân tôi ưu tiên chi tiêu vào trải nghiệm hơn đồ dùng. Đồ đạc chỉ dùng được trong một thời gian ngắn, còn trải nghiệm sẽ thay đổi thế giới quan và ở lại với bạn mãi mãi.
9. Phát triển các kỹ năng cần thiết cho sự nghiệp
Nếu biết tận dụng khoảng thời gian học tập và làm việc ở nước ngoài, bạn sẽ học được rất nhiều kỹ năng quý báu như kỹ năng giao tiếp đa văn hóa, kỹ năng tổ chức và giải quyết vấn đề, khả năng thích ứng, sự kiên nhẫn, và kỹ năng lãnh đạo.
Hãy tìm cơ hội phát triển các kỹ năng đó thông qua việc học trên lớp, và những hoạt động ngoại khóa ở trường và ở cộng đồng. Nếu điều kiện cho phép, hãy tìm cơ hội làm thêm, đi thực tập, hoặc tự mình tổ chức và quản lý một hoạt động nào đó.
10. Luôn giữ tâm trí rộng mở
Khi đi du học, chắc chắn tâm trí bạn sẽ được tiếp xúc với những điều mới mẻ. Hãy luôn giữ tâm trí cởi mở, tò mò. Nếu những phong tục tập quán, giá trị, và niềm tin ở đất nước bạn đang du học trái ngược với Việt Nam, đừng vội chê bai phủ nhận. Ngược lại, ta cũng không nên vội chê bai, và có suy nghĩ tiêu cực về Việt Nam.
Tôi đã ở nước ngoài đủ lâu để nhận ra rằng, đất nước nào cũng có điểm mạnh và điểm yếu. Để học hỏi được nhiều nhất ta hãy luôn hiểu rằng, điều đặc trưng của thế giới này là những sự khác biệt.
Đừng đến quốc gia nơi bạn sẽ đi du học với một cái đầu đầy định kiến. Thay vào đó, hãy mở mắt, thư giãn và hít thở văn hóa – bạn sẽ nhận ra rằng nhiều giả định của bạn về cuộc sống ở nước ngoài là không chính xác.
Cảm ơn bạn đã ghé đọc! Chúc bạn một tuần mới nhiều niềm vui.
Trương Thanh Mai